سوراخ شدن یا تحلیل لثه زمانی رخ میدهد که لثهها عقبنشینی کرده و ریشه دندانها نمایان میشود. این مشکل میتواند به دلیل بهداشت ضعیف دهان، مسواک زدن نادرست، عفونت یا عوامل ژنتیکی ایجاد شود. علائم آن شامل حساسیت دندان، خونریزی و فرورفتگی در لثه است. با تشخیص به موقع و مراقبت صحیح، میتوان از پیشرفت آن جلوگیری و درمان مناسب انجام داد. در ادامه این مقاله به بررسی علل، درمانهای خانگی و پزشکی و راههای پیشگیری خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
علت سوراخ شدن لثه چیست؟
سوراخ شدن یا ایجاد حفره در لثه معمولاً نشانه وجود یک مشکل جدی در سلامت دهان است و عمدتاً توسط عوامل زیر ایجاد میشود که عبارتنداز:
- بیماری لثه (پریودنتیت)؛ شایعترین علت ایجاد سوراخ یا حفره در لثه، بیماری لثه پیشرفته است. این بیماری زمانی رخ میدهد که پلاک و باکتریهای جمع شده روی دندانها باعث التهاب و عفونت لثه شوند. در مراحل پیشرفته، لثه از دندان جدا شده و حفرههای به نام «پاکت» ایجاد میکند که میتواند به نظر برسد لثه سوراخ شده است.
- عفونت یا آبسه؛ عفونتهای باکتریایی یا ویروسی میتوانند منجر به ایجاد آبسه (تجمع چرک) در لثه شوند که گاهی با ایجاد حفره یا فرورفتگی در لثه همراه است. برخی از ویروسها مثل HSV نیز باعث زخم یا حفرههای دردناک روی لثه میشوند.
- تحلیل رفتن لثه؛تحلیل یا عقبنشینی لثه اغلب به علت مسواک زدن شدید، مراقبت ناکافی یا در برخی موارد دلایل ژنتیکی ایجاد میشود. در این حالت، لثهها از دندان دور شده و ریشه دندان نمایان و حفره مانند میشود.
- ضایعات یا آسیب فیزیکی؛ضربه به لثه، استفاده نامناسب از نخ دندان یا مسواک زدن خشن نیز میتواند باعث آسیب مستقیم و ایجاد سوراخ در لثه شود.
- مشکلات ارتودنسی یا درمانهای دندانی؛وسایلی مثل براکتهای دندانی که به درستی تنظیم نشدهاند یا جایگذاری نامناسب میتوانند باعث آسیب یا تحلیل لثه شوند.
هرگاه با چنین علائمی مواجه شدید از جمله فرورفتگی، خونریزی، بوی بد دهان یا مشاهده سوراخ در لثه به دندانپزشک مراجعه نمایید. تشخیص و درمان به موقع نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت آسیب و حفظ سلامت دهان دارد.
درمان فرورفتگی لثه به روش تخصصی
اگر لثه شما بهصورت مزمن دچار فرورفتگی شده باشد، درمان تخصصی نیاز دارد. مرکز ایمپلنت شرق تهران خدمات کاملی برای بازسازی لثه و درمان تحلیل استخوان فک ارائه میدهد و از فناوریهای نوینی مانند پیوند بافت، PRF و جراحی بازسازی لثه استفاده میکند. مراقبتهای منظم پس از درمان و معاینات دورهای نقش بسیار مهمی در موفقیت درمان و حفظ سلامت طولانیمدت دارد.
راههای پیشگیری از سوراخ شدن لثه
برای پیشگیری از سوراخ شدن لثه، رعایت بهداشت دهان بسیار مهم است. استفاده از مسواک نرم و نخ دندان یا واترجت به پاکسازی بهتر کمک میکند. همچنین، مراجعه منظم به دندانپزشک (هر ۶ ماه) برای شناسایی مشکلات ضروری است. پرهیز از دخانیات و تغذیه مناسب با ویتامین C و کلسیم به سلامت لثهها کمک میکند. افرادی که ارتودنسی دارند باید وضعیت لثهها را مرتب بررسی کنند. در صورت آسیب جدی به لثه، مراجعه به متخصص ارتودنسی افسریه برای درمان و جایگزینی دندانهای از دست رفته ضروری است.
حفره در لثه نشانه چیست؟
وجود حفره یا سوراخ در لثه معمولاً نشانه وجود مشکل مزمن و جدی در سلامت بافتهای اطراف دندان است که نیاز به مراقبت ویژه دارد. این وضعیت معمولاً ناشی از التهاب و عفونت لثه (بیماری پریودنتال) است که باعث تخریب بافت لثه و استخوان نگهدارنده دندان میشود و در نتیجه حفرههای در لثه ایجاد میشود. همچنین تحلیل لثه به دلایل مختلف مانند مسواک زدن نادرست یا عوامل ژنتیکی میتواند باعث عقبنشینی لثه و نمایان شدن ریشه دندان شود که شبیه حفره است. عفونتهای موضعی مانند آبسه نیز ممکن است باعث ایجاد سوراخ و درد و تورم شوند.
در صورتی که همراه با حفره، خونریزی، درد، تورم یا بوی بد دهان مشاهده شود، ضروری است سریعاً به دندانپزشک مراجعه شود تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. رعایت بهداشت دقیق دهان و انجام معاینات دورهای بهترین راه پیشگیری و حفظ سلامت لثه است.
درمان سوراخ شدن لثه
درمان سوراخ شدن لثه بستگی مستقیم به علت ایجاد آن دارد؛ بنابراین تشخیص صحیح و به موقع نقش بسیار مهمی ایفا میکند. اگر مشکل ناشی از بیماری پریودنتال (التهاب و عفونت لثه) یا تحلیل لثه باشد، روند درمان معمولاً به صورت مرحلهای و تخصصی انجام میشود. روشهای درمان پزشکی معمول شامل موارد زیر است:
- جرم گیری عمیق (پاکسازی زیر لثه)؛ اولین و مهمترین گام در درمان، حذف پلاک و جرمهای انباشته شده زیر خط لثه است. این کار با استفاده از ابزارهای تخصصی انجام شده و به کاهش التهاب و کنترل عفونت کمک میکند.
- آنتیبیوتیکها؛ اگر عفونت وجود داشته باشد، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک موضعی (مانند ژل یا دهانشویه) یا خوراکی تجویز کند تا باکتریها را از بین ببرد و تورم را کاهش دهد.
- جراحی پیوند لثه؛ در مواردی که تحلیل لثه گسترده باشد و سوراخ شدگی قابل توجه باشد، جراحی پیوند بافت لثه انجام میشود تا ناحیه آسیبدیده پوشش داده شود و از پیشرفت مشکل جلوگیری شود.
- لیزر درمانی؛ لیزر میتواند به عنوان درمان مکمل برای حذف باکتریهای عمیق درون بافت لثه و تحریک ترمیم بافتهای آسیب دیده به کار گرفته شود.
- درمان ارتودنسی؛ اگر فشار غیرطبیعی از دندانها یا دستگاههای ارتودنسی باعث آسیب به لثه شده باشد، اصلاح موقعیت دندانها با مشورت متخصص ارتودنسی لازم است تا از ادامه آسیب جلوگیری شود.

درمان خانگی سوراخ شدن لثه
درمانهای خانگی سوراخ شدن لثه که به عنوان روشهای کمکی و در مراحل ابتدایی موثر هستند، بر حفظ بهداشت دقیق دهان و کاهش التهاب تمرکز دارند. بهترین روشهای خانگی عبارتنداز:
- شستوشوی دهان با آب نمک ولرم؛ آب نمک خاصیت ضدباکتری دارد و به کاهش التهاب و تسکین لثه کمک میکند. استفاده روزانه از آب نمک ولرم میتواند باکتریهای مضر را کاهش دهد و فرایند بهبودی را تسریع کند.
- ژل آلوئهورا؛آلوئهورا دارای خواص ضدالتهابی و ترمیمی است که میتواند در بهبود بافت لثه و کاهش التهاب موثر باشد. استفاده موضعی ژل آلوئهورا روی لثه، عفونت را کاهش میدهد و روند بهبودی را بهبود میبخشد.
- روغنکشی با روغن نارگیل؛ شستوشوی دهان با روغن نارگیل (Oil Pulling) به حذف باکتریها کمک کرده و سلامت لثه را تقویت میکند. این روش با کاهش پلاک باکتریایی و التهاب لثه، از پیشرفت مشکلات لثه جلوگیری میکند.
- استفاده از مسواک نرم؛مسواک زدن با مسواک نرم به جلوگیری از آسیب بیشتر به لثه کمک میکند و از تحلیل لثه ناشی از مسواک زدن شدید یا خشن پیشگیری میکند.
- حذف سیگار و مواد محرک؛ مصرف دخانیات روند ترمیم لثه را کند میکند و میتواند باعث تشدید مشکلات لثه شود. ترک سیگار یکی از مهمترین گامها در بهبود سلامت لثه و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.
کلینیک پروپلاس به عنوان معتبرترین مرکز ایمپلنت شرق تهران و دندانپزشکی زیبایی با بهرهگیری از بهترین متخصص ارتودنسی افسریه، خدماتی چون بلیچینگ دندان شرق تهران، کامپوزیت دندان شرق تهران و لمینت دندان شرق تهران را با بالاترین استانداردهای درمانی ارائه میدهد.
در کلینیک ما با استفاده از جدیدترین تجهیزات و روشهای روز دندانپزشکی، خدمات تخصصی کامپوزیت دندان برای بازسازی زیبایی و عملکرد دندانها، بلیچینگ دندان برای روشنتر و جذابتر کردن لبخند، و ایمپلنت دندان به عنوان جایگزینی مطمئن و بادوام برای دندانهای از دسترفته، با دقت و کیفیتی بینظیر ارائه میشود.
سوالات متداول
۱. علت سوراخ شدن لثه چیست؟
سوراخ شدن لثه میتواند ناشی از عفونت، کشیدن دندان، سینوزیت دندانی، یا سوزش ناشی از دندان عقل باشد. در برخی موارد (مثل کودکان یا بالای دندان)، ممکن است نشانهی آبسه یا التهاب باشد.
۲. چگونه سوراخ شدن لثه بعد از کشیدن دندان یا کنار دندان عقل را درمان کنیم؟
در صورت سوراخ شدن لثه بعد از کشیدن دندان یا در اطراف دندان عقل، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. درمان خانگی سوراخ شدن لثه (مثل غرغره آب نمک) فقط کمکی است و جای مراجعه را نمیگیرد.
۳. آیا سوراخ شدن لثه کودک یا بالای دندان خطرناک است؟
بله، سوراخ شدن لثه کودک یا بالای دندان میتواند نشانهی عفونت جدی باشد. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب (نه فقط درمان خانگی سوراخ شدن لثه)، حتماً به متخصص مراجعه کنید—همانطور که در نینیسایت هم تأکید شده است.
برای مطالعه:
- بهترین دارو برای عفونت دندان عصب کشی شده
- سلامت لثه در بیماران دیابتی
- ترمیم دندان با باندینگ رزینی نانوکامپوزیتی
نظر در"سوراخ شدن لثه"
وریا
سلام! توی سایت نینی خوندم که بعضیها مشکل «سوراخ شدن لثه» رو داشتن — یعنی هم کودکها و هم بزرگسالها. من مثلاً بعد از کشیدن دندان عقل، لثهام سوراخ شده و نگرانم. میخوام بدونم علت اصلی این سوراخ چیه؟ چطور متفاوته با «سوراخ شدن لثه کنار دندان عقل» یا «سوراخ شدن لثه کودک»؟ همچنین، درمان خانگیای واقعاً مؤثر هست یا اینکه باید حتماً دندانپزشک برم؟ و یه سوال تخصصیتر: حفره دندان عقل کی پر میشه و آیا ربطی به این سوراخهای لثه داره؟ ممنون میشم راهنمایی کنید!