آیا تا به حال هنگام نوشیدن یک لیوان آب سرد یا خوردن یک غذای گرم، احساس درد ناگهانی و تیز در دندانهای خود داشتهاید؟ این مشکل که به عنوان حساسیت دندانی شناخته میشود، یکی از رایجترین مشکلات دهان و دندان است که بسیاری از افراد را درگیر میکند. حساسیت دندان میتواند به دلایل مختلفی از جمله تحلیل لثه، فرسایش مینای دندان یا پوسیدگیهای سطحی ایجاد شود و در صورت عدم رسیدگی، بر کیفیت زندگی روزمره تأثیر منفی بگذارد. خوشبختانه، روشهای متعددی برای کاهش و درمان این مشکل وجود دارد که با رعایت بهداشت دهان و دندان و استفاده از راهکارهای مناسب میتوان از درد و ناراحتی ناشی از آن جلوگیری کرد. در این مقاله، به بررسی علل حساسیت دندان و راههای مؤثر برای درمان آن میپردازیم.
حساسیت دندان چیست؟
حساسیت دندان یا حساسیت دندانی (Dentin Hypersensitivity) یکی از مشکلات رایج دهان و دندان است که موجب درد ناگهانی و کوتاهمدت در هنگام مصرف مواد غذایی یا نوشیدنیهای سرد، گرم، ترش یا شیرین میشود. این حساسیت معمولا به دلیل نازک شدن مینای دندان یا عقبنشینی لثهها ایجاد میشود که در نتیجه آن، لایه زیرین دندان یعنی عاج (دنتین) در معرض تحریکهای خارجی قرار میگیرد. از آنجایی که عاج دندان دارای مجاری ریزی است که مستقیماً به اعصاب داخلی متصل میشوند، قرارگیری در معرض محرکهای مختلف میتواند باعث ایجاد درد شود.
دلایل متعددی برای بروز حساسیت دندانی وجود دارد که شامل مسواک زدن نادرست، مصرف بیش از حد مواد اسیدی، پوسیدگی دندان، بیماریهای لثه و برخی درمانهای دندانپزشکی مانند جرمگیری یا سفید کردن دندانها میشود. برای درمان این مشکل، راهکارهای مختلفی از جمله استفاده از خمیردندانهای مخصوص، رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه به دندانپزشک توصیه میشود. در پروپلاس کلینیک با استفاده از جدیدترین روشهای علمی و تجهیزات پیشرفته، راهکارهای نوینی برای کاهش حساسیت دندان ارائه میشود. این روشها به شما کمک میکنند تا از درد و ناراحتی ناشی از حساسیت دندانی خلاص شوید و لذت خوردن و آشامیدن بدون دغدغه را تجربه کنید. علاوه بر کاهش درد، این تکنیکهای درمانی موجب تقویت مینای دندان و افزایش سلامت کلی دهان و دندان شما نیز میشوند. اگر به دنبال راهحلی قطعی و مؤثر برای حساسیت دندانهای خود هستید، پروپلاس کلینیک که به عنوان بهترین دندانپزشکی زیبایی شرق تهران هم شناخته می شود، با تیمی از متخصصان مجرب آماده ارائه بهترین خدمات به شماست.
علت حساسیت دندان
حساسیت دندان اغلب به دلیل آسیب به لایههای محافظتی دندان، مانند مینای دندان و لثه، ایجاد میشود. زمانی که این لایهها دچار فرسایش یا آسیب شوند، عاج دندان در معرض محیط بیرونی قرار گرفته و باعث ایجاد درد و حساسیت میشود.
از مهمترین عوامل ایجاد حساسیت دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساییدگی مینای دندان: استفاده نادرست از مسواک، بهویژه مسواک زدن با فشار زیاد یا استفاده از مسواکهای زبر، میتواند به مرور زمان باعث نازک شدن مینای دندان شود. همچنین، دندانقروچه مداوم نیز منجر به ساییدگی مینای دندان و افزایش حساسیت آن میشود.
- تحلیل لثه: با افزایش سن یا به دلیل بیماریهای لثه، لثهها ممکن است عقبنشینی کنند و ریشه دندان را در معرض محیط قرار دهند. از آنجایی که ریشه دندان فاقد مینای محافظ است، حساسیت بیشتری نسبت به تحریکات خارجی دارد.
- شکستگی یا ترک خوردگی دندان: ترکهای ریز یا شکستگی در دندان باعث میشود که محرکهای خارجی مانند غذاهای گرم، سرد یا اسیدی به بخشهای داخلیتر دندان نفوذ کنند و ایجاد درد نمایند.
- بیماریهای لثه: التهاب و عفونتهای لثهای میتوانند منجر به تخریب بافت لثه و در نهایت، افزایش حساسیت دندان شوند.
- استفاده از محصولات سفیدکننده دندان: برخی از خمیردندانها یا مواد سفیدکننده دندان حاوی ترکیبات قوی هستند که میتوانند مینای دندان را تضعیف کرده و حساسیت آن را افزایش دهند.
با شناسایی علت حساسیت دندان، میتوان راهکارهای مناسبی برای پیشگیری و درمان آن در نظر گرفت. رعایت بهداشت دهان و دندان، انتخاب خمیردندانهای مخصوص دندانهای حساس و مراجعه به دندانپزشک برای درمانهای حرفهای، از مهمترین اقداماتی هستند که میتوانند به کاهش حساسیت دندان کمک کنند.
درمان حساسیت دندان
روشهای درمان حساسیت دندان بسته به علت آن متفاوت است. برخی از مؤثرترین راهکارها شامل موارد زیر میشوند:
- استفاده از خمیردندان ضدحساسیت: خمیردندانهای مخصوص دندانهای حساس حاوی ترکیباتی هستند که به مسدود کردن مجاری دنتینی کمک کرده و حساسیت را کاهش میدهند.
- فلورایدتراپی: استفاده از فلوراید باعث تقویت مینای دندان و کاهش حساسیت آن میشود. این روش میتواند در خانه از طریق دهانشویههای حاوی فلوراید یا در مطب دندانپزشکی با استفاده از ژلهای فلوراید انجام شود.
- باندینگ کامپوزیت: در مواردی که ریشه دندان بیرون زده است، میتوان با استفاده از کامپوزیت دندانی آن را پوشش داد تا حساسیت کاهش یابد.
- عصبکشی: در مواردی که حساسیت دندان شدید و مداوم است و سایر روشهای درمانی مؤثر واقع نمیشوند، عصبکشی میتواند به عنوان راهحلی قطعی در نظر گرفته شود.
- پیوند لثه: برای افرادی که دچار تحلیل لثه شدهاند، پیوند لثه میتواند ریشههای نمایانشده را بپوشاند و حساسیت را کاهش دهد.
- استفاده از محافظ دندانی: اگر دندانقروچه علت حساسیت باشد، استفاده از محافظهای مخصوص (نایت گارد) میتواند از آسیب به مینای دندان جلوگیری کند.
علاوه بر این، برخی روشهای خانگی مانند شستوشوی دهان با آب نمک یا استفاده از زردچوبه نیز میتوانند به کاهش حساسیت کمک کنند.